Οι υποθερμιδικές δίαιτες ή αλλιώς δίαιτες χαμηλών θερμίδων (LCD) αποτελούν μεθόδους απώλειας βάρους για άτομα υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
Στοχεύουν στη βελτίωση της μεταβολικής υγείας και στην μείωση του κινδύνου για διαταραχές που σχετίζονται με την παχυσαρκία προβλέποντας μείωση της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης κατά 25% έως 30%.
Από πού εξαρτώνται οι υποθερμιδικές δίαιτες
Οι δίαιτες αυτές εξατομικεύονται ανάλογα με την περίπτωση του διατρεφόμενου.
Λαβάνονται υπόψιν οι ενεργειακές απαιτήσεις του ασθενούς, το φύλο, η ηλικία, η φυσική δραστηριότητα, η σοβαρότητα της παχυσαρκίας κλπ. Επίσης, ρόλο παίζουν καιι τυχόν συνοδά νοσήματα. Συγκεκριμένα, για την ενεργειακή πρόσληψη προβλέπονται:
- 1200-1500kcal/ημέρα για τις γυναίκες
- 1800-2000kcal/ημέρα για τους άντρες
Γνωστές υποθερμιδικές δίαιτες
Ορισμένα παραδείγματα είναι διάσημων διαιτών είναι η Dukan, η Atkins και η Paleo.
Η απώλεια βάρους στοχεύει κυρίως στο 10% σε ασθενείς με ΔΜΣ>35 ή σε 15-20% σε ασθενείς με ΔΜΣ > 30 και ΣΔ2 (σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2).
Η δίαιτα αποτελείται συνήθως από μια φάση μείωσης βάρους που διαρκεί περίπου 4 – 12 εβδομάδες. Στην συνέχεια ακολουθεί μια φάση σταθεροποίησης.
Η σύνθεση μιας LCD μπορεί να βασίζεται σε αρχές ισορροπημένης διατροφής (45 – 55% υδατάνθρακες, 15 – 25% πρωτεΐνες και 25 – 30% λίπος) με ενεργειακό έλλειμμα 500 – 800 kcal/ημέρα.
Πώς λειτουργούν οι υποθερμιδικές δίαιτες
Θεωρητικά, η απώλεια βάρους πραγματοποιείται με βάση τον πρώτο θερμοδυναμικό νόμο και την αρχή διατήρησης της ενέργειας.
Ο Wilbur Olin Atwater προσδιόρισε ότι η καύση ενός γραμμαρίου καθαρού λίπους αποδίδει περίπου 9 θερμίδες.
Οι υποθερμιδικές δίαιτες, σύμφωνα με αυτό υποστηρίζουν ότι για την απώλεια ενός κιλού σωματικού λίπους πρέπει να υπάρξει μείωση της ενεργειακής πρόσληψης κατά 7000 θερμίδες. 1 κιλό λίπους αποδίδει περίπου 7000 θερμίδες.
Συνεπώς, για περίπου μισό κιλό απώλεια σωματικού λίπους την εβδομάδα προβλέπεται ελάττωση της προσλαμβανόμενης ενέργειας κατά 500 θερμίδες ημερησίως και για περίπου ένα κιλό ελάττωση κατά 1000 θερμίδες την ημέρα.
Οι υποθερμιδικές δίαιτες με σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη αυξάνουν τον κορεσμό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ευκολότερη απώλεια βάρους και την πρόληψη της ανάκτησής του.
Ωστόσο, έχει αποδειχθεί ότι υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης (όπως 1,2 g πρωτεΐνης/kg/ημέρα) σε παχύσαρκες μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες δρα επιβαρυντικά στα επίπεδα της ινσουλίνης τους συγκριτικά με μία δίαιτα χαμηλότερης περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη (0,8 g πρωτεΐνης/kg/ημέρα).
Είναι συνεπώς βασικό να επιλεχθεί προσεκτικά η σύνθεση των μακροθρεπτικών συστατικών στη δίαιτα. Επιπλέον, η εκπαίδευση του διαιτώμενου είναι πολύ σημαντική. Η ανάκτηση βάρους είναι ένα κοινό πρόβλημα που επηρεάζει μακροπρόθεσμα την αποτελεσματικότητα των διατροφικών παρεμβάσεων.
Είναι λοιπόν σαφές πως είναι απαραίτητη η καθοδήγηση από έναν εξειδικευμένο Διατροφολόγο. Είναι ο κατάλληλος επιστήμονας για να εκπαιδεύσει σε μια ισορροπημένη διατροφή ώστε η υποθερμιδική δίαιτα να μην επιβαρύνει την υγεία του διαιτώμενου.
Δίαιτες πολύ χαμηλών θερμίδων
Οι δίαιτες πολύ χαμηλών θερμίδων (VLCD) δεν παρέχουν περισσότερες από 800 θερμίδες/ημέρα και αποτελούν μια μέθοδο για άμεση απώλεια βάρους.
Αυτού του τύπου οι υποθερμιδικές δίαιτες ενδέχεται να χρησιμεύουν πριν από ένα βαριατρικό ή λαπαροσκοπική χειρουργείο. Ο λόγος είναι ότι μια απώλεια λίπους πιθανόν να ελαττώσει τον χρόνο του χειρουργείου και την απώλεια αίματος. Επίσης, μπορεί να μιεώσει τον κίνδυνο διάφορων επιπλοκών.
Οι VLCD προτείνονται πολλές φορές σε άτομα με μεγάλο βαθμό παχυσαρκίας όταν είναι αναγκαία η άμεση απώλεια βάρους. Γενικότερα για την χορήγηση μιας τέτοιου τύπου διατροφής πρέπει να υπάρχει σημαντική αιτία.
Αντενδείκνυνται σε άτομα με καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη τύπου 1, παθήσεις στον θυρεοειδή και τα νεφρά, αρθρίτιδα, χολολιθίαση καθώς κα ισε άτομα με Διατροφικές Διαταραχές.
Οι δίαιτες πολύ χαμηλών θερμίδων δεν είναι βιώσιμες. Παρουσιάζουν βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα τα οποία μακροπρόθεσμα δεν είναι εύκολο να διατηρηθούν.
Είναι σκόπιμο λοιπόν να εφαρμόζονται υπό την επίβλεψη Διατροφολόγου για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Η διαλειμματική νηστεία
Η διαλειμματική νηστεία αποτελεί έναν τύπο διατροφής που επικεντρώνεται στον χρόνο που ο διαιτώμενος μπορεί να καταναλώσει γεύματα.
Κατά τη νηστεία, το σώμα μας αρχίζει να χρησιμοποιεί αποθέματα λίπους για ενέργεια. Αυτό οδηγεί σε απώλεια βάρους, καθώς το σώμα καίει περισσότερες θερμίδες από ότι καταναλώνει.
Τι πλεονεκτήματα έχουν οι υποθερμιδικές δίαιτες
Τα άμεσα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται με τις υποθερμιδικές δίαιτες και ιδιαίτερα όταν αυτές συνδυάζονται και με φυσική δραστηριότητα παρακινούν περισσότερο τους ασθενείς.
Παρατηρείται σημαντική απώλεια βάρους και κυρίως απώλεια λίπους σε άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία όταν αυτά ακολουθούν δίαιτα που περιορίζεται στις 1000 kcal.
Ο βαθμός μείωσης όμως εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον σχεδιασμό της παρέμβασης. Επίσης, από τον βαθμό προσκόλλησης του ασθενούς στο διατροφικό πλάνο σε συνδυασμό με τη φυσική δραστηριότητα που έχει.
Παρατηρείται βελτίωση στην αρτηριακή πίεση και στο προφίλ των λιπιδίων και μειώνονται παράγοντες που επηρεάζουν το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή.
Παρατηρείται επίσης καλύτερος γλυκαιμικός έλεγχος. Η μείωση της μάζας σώματος σε ασθενείς με ΣΔ2 μπορεί να παρεμποδιστεί από το αναβολικό αποτέλεσμα υπογλυκαιμικών φαρμάκων, όπως η ινσουλίνη. Όμως, οι μειώσεις του σωματικού βάρους σε αυτούς τους ασθενείς βελτίωσαν τη γλυκαιμία σε βαθμό που επέτρεπε τη μείωση της δόσης ή την διακοπή των φαρμάκων.
Μειονεκτήματα
Με τις αυστηρώς υποθερμιδικές δίαιτες επιτυγχάνεται μεγάλη απώλεια βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα η οποία όμως οφείλεται κυρίως στην απώλεια μυϊκής μάζας, καθώς ο οργανισμός έχει την δυνατότητα να αποβάλλει μέχρι ένα συγκεκριμένο ποσοστό λίπους .
Μπορούν να προκύψουν σημαντικές ελλείψεις σε μακροθρεπτικά συστατικά (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λιπαρά), φυτικές ίνες αλλά και βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Τα παραπάνω έχουν ως επακόλουθο προβλήματα με δυσκοιλιότητα, πονοκέφαλο,ημικρανίες, κράμπες, τριχόπτωση, αδυναμία και διαταραχές στην έμμηνο ρύση.
Επίσης, είναι πολύ πιθανό τα άτομα που ακολουθούν μία τέτοιου τύπου δίαιτα να έχουν έντονες επιθυμίες για συγκεκριμένα τρόφιμα λόγω της στέρησης τους. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να σταματήσουν την διατροφή και να πάρουν απότομα το χαμένο βάρος.
Οι υποθερμιδικές δίαιτες αντενδείκνυνται για έγκυες ή θηλάζουσες και παιδιά ή εφήβους παρά μόνο σε περίπτωση ειδικής θεραπείας. Η ασφάλεια τους για άτομα άνω των 50 δεν είναι αποδεδειγμένη.
Παρενέργειες όπως κόπωση, ναυτία και άγχος μπορεί να προκληθούν κατά την έναρξη μιας τέτοιας διατροφής. Επιπλέον, κοινή παρενέργεια αποτελούν οι πέτρες στη χολή καθώς εκκρίνεται περισσότερη χοληστερόλη από το συκώτι.
Επιπρόσθετα, κυριαρχεί συνεχώς το αίσθημα της πείνας. Οι υποθερμιδικές δίαιτες δεν είναι βιώσιμες και μποτούν να εκτελεστούν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Η αξιοπιστία τους δεν είναι ακόμη εξακριβωμένη. Φαίνεται μάλιστα πως με την ολοκλήρωση τους ή σε περίπτωση διακοπής, το άτομο επαναπροσλαμβάνει το βάρος που έχασε και μάλιστα τα κιλά αυτά αποτελούνται κυρίως από λίπος.
Συμπερασματικά
Οι υποθερμιδικές δίαιτες προβλέπουν μεγάλη μείωση στην ενεργειακή πρόσληψη με στόχο την απώλεια βάρους και την ενίσχυση της υγείας του ατόμου.
Παρατηρούνται πολλαπλά οφέλη από την εφαρμογή τους, που σχετίζονται με μείωση των παραγόντων κινδύνου, ειδικά σε ασθενείς με παχυσαρκία. Ωστόσο, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και εξατομίκευση από έναν εξειδικευμένο Διατροφολόγο.
Αν σκέφτεστε να ξεκινήσετε ένα τέτοιο μοντέλο διατροφής, το Διαιτολογικό γραφείο Σταματία Διακάκη μπορεί να σας βοηθήσει! Έχουμε την δυνατότητα ακόμα και για απομακρυσμένη υποστήριξη μέσα από βιντεοκλήσεις υψηλείς ευκρίνειας.
Θα χαρούμε να συνεργαστούμε μαζί σας και μπορείτε να επικοινωνήσετε με εμάς με όποιον από τους ακόλουθους τρόπους σας εξυπηρετεί:
- Κάλεσε μας στο + 2316020999
- Συμπλήρωσε την φόρμα επικοινωνίας της ιστοσελίδας μας
